Aristoteles zei ooit: Twijfel is het begin van wijsheid. Ware woorden van deze Griekse filosoof uit de oudheid. Veel mensen beschouwen twijfel als een probleem. Dat is het ook wanneer twijfel berust op angst. Sommige mensen twijfelen voortdurend en zijn bang om te kiezen, te beslissen of te handelen. In dat geval is het goed om je twijfels te overwinnen en vertrouwen te ontwikkelen, zodat je knopen kunt doorhakken en stappen kunt zetten.
Twijfel heeft ook een positieve kant en die heeft te maken met overtuigingen. Sommige mensen zijn zo overtuigd van hun eigen ideeën dat ze geen andere ideeën toelaten. Ze beschouwen hun meningen en denkbeelden als de waarheid en tegengestelde meningen als dom of onjuist. In werkelijkheid is een denkbeeld, mening of overtuiging hooguit een bepaalde kant van de werkelijkheid. De optie om te twijfelen aan een overtuiging geeft je de mogelijkheid om andere kanten te ontdekken en zo meer kennis en begrip te vergaren.
Ook bij algemeen aanvaarde ideeën is twijfel soms nodig om ontwikkeling en vooruitgang mogelijk te maken. Ooit betwijfelde Abraham Lincoln de rechtvaardigheid en menselijkheid van de slavernij, wat uiteindelijk leidde tot de afschaffing ervan. Ooit betwijfelde Albert Einstein de toen aanvaarde Newtoniaanse bewegingswetten en ontwikkelde hij zijn beroemde relativiteitstheorie. Ooit betwijfelde Milton Erickson de effectiviteit van psychoanalyse, de toen reguliere vorm van psychotherapie, en legde de basis voor de moderne hypnotherapie en diverse andere moderne therapievormen.
In ons dagelijks leven gaat het meestal niet om grote politieke, maatschappelijke of wetenschappelijk ideeën of overtuigingen. Het is meer op persoonlijk vlak dat het soms nodig is om overtuigingen in twijfel te trekken, met name wanneer ze leiden tot mislukking, verdriet of ziekte. Als je ervan overtuigd bent dat:
- je gefaald hebt in het leven
- je toekomst er donker uitziet
- je waarde als mens afhangt van je prestaties
- je afkomst je lot zal bepalen (als je voor een dubbeltje…)
- je partner je uiteindelijk zal verlaten
- je een hopeloos geval bent
dan is het hoog tijd om te gaan twijfelen aan deze overtuigingen. Twijfel is de eerste stap om een beperkende overtuiging los te laten en te vervangen door een steunende variant. Twijfel stelt je in staat om een groter geheel, een breder perspectief en een dieper begrip te krijgen. Twijfel is het begin van wijsheid.
