Een chiastische voorstelling

Laatst ging ik naar de voorstelling ‘Hier ben ik’ van Claudia de Breij. Heerlijk om na lange tijd weer eens in het Carré te zijn. De voorstelling was een ode aan revueartieste Heintje Davids, tegenwoordig vooral bekend van het Heintje Davids-effect. Ik genoot van de avond en liet me meeslepen door Claudia’s fysieke humor, haar spitsvondigheden en de ontroerende liedjes.

Natuurlijk kon ik het niet laten om af en toe door mijn professionele bril te kijken en de poëtische stijlvormen te herkennen die ze gebruikte. Bijvoorbeeld de slogan die in het leven van Heintje Davids een grote rol speelde:

Als het niet gaat zoals het moet, dan moet het maar zoals het gaat.

Dit is een zogenaamd chiasme, waarbij een zinsnede omgekeerd wordt herhaald. Een variant op bovenstaande zin is de uitspraak van actrice Ingrid Bergman:

Geluk betekent niet krijgen wat je wilt maar willen wat je krijgt.

Therapeutisch chiasme

In beide bovengenoemde chiasmen zit een zekere therapeutische wijsheid. Sommige mensen streven altijd naar meer, mooier en beter, in de hoop uiteindelijk het geluk te vinden, terwijl dat vaak zit in het accepteren en waarderen van wat er is.

Een chiasme vat de werkelijkheid van de cliënt in enkele woorden samen en draait deze dan om. Dit is verwarrend voor de bewuste geest, maar inspirerend voor de onbewuste geest.

Een praktijkvoorbeeld

Kim (niet haar echte naam) begin twintig, net afgestudeerd en barstenvol ideeën over haar toekomst kwam naar mijn praktijk omdat ze angstig was. Ze durfde haar ideeën niet in praktijk te brengen en was bang om te falen. Op een bepaald moment zei ik tegen haar:

Als je bang bent om iets te doen, doe het dan bang.

Na de nodige verwarring drong deze nieuwe mogelijkheid tot haar door. Ze had altijd aangenomen dat ze eerst haar angst volledig moest overwinnen om een stap te kunnen zetten. Het chiasme hielp haar om dingen ‘bang te doen’ en zo de nodige ervaring te verzamelen. Daardoor kon ze haar angst na een tijdje loslaten  en haar ideeën rustig in praktijk brengen.

Tot slot nog een leuk chiasme van de Amerikaanse comedian Joey Adams:

Never let a fool kiss you, or a kiss fool you.

Vind je dit interessant?

Wil je leren hoe chiasmen en andere poëtische stijlvormen worden toegepast in de Ericksoniaanse hypnotherapie? Meld je dan aan het gratis webinar of de twee-daagse live training. (data en links toevoegen)